Türk-İslam Tarihinde İlkler
1) Türk tarihinde düzenli orduyu ilk defa METE HAN kurmuştur.
2) Orduların düzenlenmesinde 10'luk sistemi ilk defa METE HAN uygulamıştır.
3) Türklerin kurduğu ilk imparatorluk HUN İMPARATORLUĞUDUR.
4) Türk adını ilk defa devlet adı olarak GÖKTÜRKLER kullanmıştır.
5) Türk tarihiyle ilgili ilk belgeler ORHUN ABİDELERİDİR.
6) Türklerin göçebelikten yerleşik hayata geçmeleri ilk kez UYGURLAR döneminde olmuştur.
7) İlk matbaa UYGURLAR tarafından kullanılmıştır.
8) İlk Müslüman-Türk devleti KARAHANLILARDIR.
9) Türk- İslam eserlerini ilk defa KARAHANLILAR yapmışlardır.
10) Türkçeyi resmi dil olarak ilk defa KARAHANLILAR kabul etmişlerdir.
11) Türk mimarisnde kervansaraylar ilk defa KARAHANLILAR tarfından yapılmıştır.
12) Türk-İslam devletleri arasında SULTAN ünvanını ik kez GAZNELİ MAHMUT kullanmıştır.
13) Hindistan'da Müslümanlığı yaymaya çalışan ilk Türk hükümdarı GAZNELİ MAHMUT'TUR.
14) Türkler İslamiyete ilk defa TALAS SAVAŞI'ndan(751) sonra TOPLUCA girmeye başlamışlardır.
15) Müslüman ilk Türk boyları : KARLUK, YAĞMA ve ÇİĞİL' dir.
16) Mısır'da kurulan ilk Müslüman - Türk devletleri : TOLUNOĞULLARI ve İHŞİTLER 'dir.
17) Malazgirt savaşı'ndan sonra (1071) Anadolu'da kurulan ilk beylikler : SALTUKLAR, DANİŞMENTLER ve MENGÜCEKLER 'dir.
18) Anadolu' da ilk MEDRESEYİ DANİŞMENTLİLER kurmuştur.
19) İlk büyük Türk denizcisi EMİR ÇAKA BEY' dir.
20) Anadolu'da Türkçeyi ilk kez RESMİ DİL ilan eden KARAMANOĞLU MEHMET BEY'dir.
21) Büyük Selçuklular'ın Bizans'a karşı kazandığı ilk büyük başarı PASİNLER SAVAŞI (1048) dır.
22) Selçuklularda HASSA ORDUSU ilk defa TUĞRUL BEY zamanında, Gazneli ordusu örnek alınarak kurulmuştur.
23) Büyük Selçukluların ilk başkenti NİŞABUR' dur.
24) Büyük Selçuklularda ilk medrese TUĞRUL BEY tarafından, NİŞABUR 'da açılmıştır.
25) İlk defa İKTA SİSTEMİNİ Büyük Selçuklu veziri NİZAMÜLMÜLK kurmuştur.
26) Büyük selçuklu İmparatorluğu'nda ilk defa divan teşkilatı MELİK ŞAH ve vezir NİZAMÜLMÜLK tarafından kurulmuştur.
27) Anadolu'nun kapıları ilk kez MALAZGİRT ZAFERİ (1071) ile Türklere açılmıştır.
28) Anadolu selçuklu devleti'nin ilk başkenti İZNİK 'tir.
29) Miryakefalon Savaşı 'ndan sonra (1176) ilk kez Bizans, Türkleri Anadolu'dan çıkaramayacağını anlamıştır.
30) Anadolu Selöukluları'nda ilk tersane 1. İZZETTİN KEYKAVUS zamanında SİNOP'TA kurulmuştur.
31) Anadolu selçukluları'nda ilk altın parayı ALAADDİN KEYKUBAT bastırmıştır.
32) Anadolu Selçukluları'nda ilk donanma ALAADDİN KEYKUBAT zamanında kurulmuştur.
33) Anadolu TÜrk Birliği' ni ilk defa 1. MESUT KURMUŞTUR
34) Anadolu Selçuklu Bizans araında ilk antlaşma Dragos anlaşmasıdır.
35) Anadolu Selçuklulara ait ilk kervansaray II.Kılıç Arslan zamanında yapılmıştır.
OSMANLI TARİHİ'NDE İLKLER
İlk Osmanlı padişahı Osman Bey’dir.
Osmanlıların ilk başkenti Söğüt’tür.
Bizans’la yapılan ilk savaş Koyulhisar Savaşı’dır. (1302) .
Osmanlılarda ilk defa beylikten devlete geçiş Orhan Bey zamanında olmuştur.
Osmanlılarda ilk olarak “Sultan” unvanını kullanan I. Murat’tır.
Mangır denilen ilk Osmanlı parasını (bakır) Osman Bey bastırmıştır.
Sikke adı verilen ilk Osmanlı parasını (gümüş) Orhan Gazi tarafından bastırılmıştır.(1327)
İlk Divan Teşkilâtı Orhan Bey tarafından kuruldu.
İlk Osmanlı Vezirlik sistemi Orhan Bey zamanında kuruldu.
İlk Osmanlı Veziri Alaaddin Paşa’dır.
İlk Osmanlı kadısı Karacahisar’a tayin edilen Karamanlı Dursun Fakih’tir.
İlk vakfı Orhan Bey kurdu.
İlk düzenli ordu Orhan Bey tarafından kuruldu.
İlk medrese İznik’te Orhan Bey tarafından kuruldu.
Osmanlılarda ilk Kaptan-ı Derya Baltaoğlu Süleyman Bey’dir. .
Osmanlılar’ın Rumeli’deki ilk üssü Çimpe Kalesi’dir. (1353)
Osmanlılara katılan ilk beylik Karesioğularıdır. (1354)
Osmanlılar Haçlılarla ilk defa Sırpsındığı Savaşı’nda karşılaştılar. (1364)
Karamanoğulları ile ilk savaşı I. Murat yaptı.
Topçu Ocağı ilk defa I. Murat zamanında kuruldu.
Top ilk defa sesi ile düşmanı korkutmak amacıyla I. Kosova Savaşı’nda kullanıldı. (1389)
Savaş alanında şehit düşen ilk Osmanlı Padişahı I. Murat’tır.(1389)
Osmallılar’a Orta Avrupa’nın kapıları ilk defa Niğbolu Zaferi ile açıldı.(1396)
İlk Acemi Ocağı I. Murat zamanında Çandarlı Halil Paşa tarafından kuruldu. (Devşirme Sistemi)
İlk malî düzenlemeler I.Murat döneminde yapılmıştır. (Çandarlı Halil ve Kara Rüstem Paşa)
İlk defa para ile toprak I. Murat döneminde Hamitoğullarından alınmıştır.
İlk defa çeyiz olarak toprak I. Murat döneminde alınmıştır. (Kütahya, Simav, Emet)
Osmanlı tarihinde İstanbul ilk defa Yıldırım Bayezid tarafından kuşatıldı.1391
İstanbul’un kuşatılmasında yapılan ilk hisar Anadolu (Güzelce) Hisarı’dır.
Anadolu Türk birliği ilk defa Osmanlı Tarihi’nde ilk defa Yıldırım Bayezid tarafından sağlanmıştır.
Anadolu’da Türk birliği Osmanlı Tarihi’nde ilk defa Ankara Savaşı’ndan sonra bozuldu. (1402)
Osmanlılarda ilk taht kavgaları Fetret Devri’nde (1402-1413) olmuştur.
İlk deniz savaşı Çelebi Mehmet zamanında Venediklilerle yapılmıştır.(1416)
Osmanlı Devleti’nde Fetret Devri’nden sonra birliği sağlayan ve ikinci kurucusu Çelebi Mehmet’tir.
Osmanlılarda ilk ciddi isyan Şeyh Bedrettin isyanıdır.
İlk Cülus Bahşişi askerlere Çelebi Mehmet zamanında dağıtılmıştır.
Kendi isteğiyle tahttan inen ilk padişah II. Murat’tır.
Balkanlarda yapılan ilk anlaşma Edirne-Segedin Anlaşması’dır.
Osmanlı, Balkanlarda Edirne-Segedin Anlaşması ile ilk kez sınır belirlemiştir. Tuna Nehri.
İlk kez Osmanlı tahtına iki kez çıkan padişah II. Murat, son kez çıkan II. Mustafa’dır.
II. Kosova Savaşı’ndan sonra Avrupalılar ilk kez Osmanlıları Balkanlardan atamayacaklarını anlamışlardır.
Sipahi örgütü ilk kez Orhan Gazi döneminde kuruldu.
Osmanlı Devleti'nin ilk halifesi Yavuz Sultan Selim'dir.
Osmanlı Devleti'nde ilk tershane Yıldırım Bayezid devrinde Gelibolu'da oluşturulmuştur.
Balkanlar II. Kosova Savaşı ile ilk kez Türk yurdu olmuştur.
Osmanlı Devleti'nde ekberiyet sistemi ilk defa I.Ahmet devrinde uygulanmıştır.
İlk bütçe Tarhuncu Ahmet Paşa tarafından düzenlenmiştir.
Osmanlı Devleti'nde ilk divan Orhan Bey döneminde kurulmuştur.
Osmanlı Devleti'nin toprak kaybettiği ilk antlaşma Karlofça'dır.
İlk anayasamız 1876'daki I.Meşrutiyet Anayasasıdır.
Osmanlı Devleti ilk deniz savaşı Venediklerle yapmıştır.
Osmanlı Devleti ilk borcu Kırım Savaşı sırasında İngiltere'den almıştır.
Şehid edilen ilk Osmanlı padişahı Genç Osman'dır.
İlk altın parayı Fatih Sultan Mehmet bastırmıştır.
Osmanlı Devleti, uçağı ilk kez Birinci Dünya Savaşı’nda kullanmıştır.
İlk kez Rumeli’ye geçiş Çimpe Kale'sinin alınmasıyla gerçekleşmiştir.
Fransız İhtilali sonrası çıkan ilk isyan, Sırp isyanıdır.
Osmanlıda ilk posta teşkilatı Lale Devrinde kuruldu.
Osmanlıda ilk itfaiye teşkilatı Lale Devrinde kuruldu
Matbaa ülkemize ilk kez Lale Devrinde gelmiştir.
İlk kumaş fabrikası Lale Devrinde İstanbul'da açıldı.
Osman Bey’in ilk askeri anlaşması 1306 yılında Ulubad Tekfuru ile yapılan anlaşmadır.
İlk fethedilen ada, 1308 yılında alınan İmralı Adası’dır.
Bizans’la yapılan İlk barış anlaşması, 1330 yılında Orhan Gazi ile Bizans İmparatoru III. Andronikos arasında imzalanmıştır.
T.C. İNKİLAP TARİHİ İLKLERİ
1. Türk devletinin tümüne yönelik yapılabilecek bir işgalin İLK belirtisi MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI’ ında ortaya çıkmıştır.
2. Mondros Ateşkes Antlaşmasıyla Osmanlı Devleti İlk defa fiilen ORTADAN kalkmıştır.
3. Yurdun işgal edilmesine karşı Osmanlı devletinin kayıtsız kalması karşısında Türk Milletinin İLK tepkisi DİRENİŞ CEMİYETLERİ kurmak olmuştur.
4. İtilaf Devletlerinin İLK işgal ettiği yer MUSUL olmuştur.
5. İLK defa İzmir ve çevresinin Yunanistan a verilmesi PARİS KONFERANSINDA kararlaştırıldı.(18Ocak1919)
6. İlk kez ülkeye karşı saldırılara karşı koyma kararı İZMİR MÜDAFA-İ HUKUK Kongresinde kabul edilmiştir.
7. Kuva-yı Milliye Hareketi İLK defa YUNAN İŞGALİ ne karşı kuruldu.
8. Manda ve Himaye fikri İLK defa PARİS BARIŞ KONFERANSINDAN SONRA İtilaf Devletleri tarafından ortaya atıldı.
9. İşgallere karşı İLK tepki PROTESTO ve MİTİNGLER yoluyla oldu.
10. Batı da İLK cephe AYVALIK ta açılmıştır.
11. İşgallere karşı kurulan İLK Cemiyet TRAKYA PAŞAELİ CEMİYETİ dir.
12. Batı daki Cemiyetler İLK defa BALIKESİR KONGRESİNDE birleştirilmiştir.
13. İLK defa Milli Mücadelenin HAKLILIĞI uluslar arası bir heyet tarafından hazırlanan AMİRAL BRİSTOL RAPORU ile ortaya çıkmıştır.
14. İşgallere karşı İLK direniş Güney Cephesinde FRANSIZLARA karşı olmuştur.
15. Vatanın kurtulması konusunda ortak bir çalışma yapılacağı İLK defa AMASYA GENELGESİNDE belirlenmiştir.
16. Milli Mücadele nin GEREKÇESİ,YÖNTEMİ ve AMACI İLK defa AMASYA GENELGE sinde açılanmıştır.
17. Türk Milletine Milli Hakimiyetini eline alması amacıyla İLK defa AMASYA GENELGESİ nde çağrıda bulunulmuştur.
18. Devlet rejiminin değişeceğinin İLK belirtisi AMASYA GENELGESİNDE ortaya atılmıştır.
19. Havza ve Amasya da yayınlanan Tamimlere halkın gösterdiği İLK olumlu tepki PROTESTO VE MİTİNGLERDİR.
20. Osmanlı devletinin Türk Milletine olan sorumluluklarını yerine getirmediği İLK defa AMASYA GENELGESİNDE kamuoyuna duyurulmuştur.
21. AMASYA GENELGESİ M.Kemal’in yayınladığı İLK ihtilal bildirisidir.
22. M.Kemal’in başkanlığını yaptığı İlk SİYASİ kuruluş TEMSİL HEYETİ dir.
23. İLK defa hakimiyetin kayıtsız şartsız gerçekleştirileceğine ERZURUM KONGRESİ ‘nde karar verildi.
24. İLK defa Kuva-yı Milliye deyimini DOĞU ANADOLU MÜDAFAİ HUKUK CEMİYETİ kullanmıştır.
25. Misak-ı Milli düşüncesinin ortaya atıldığı İLK SİYASİ teşekkül SİVAS KONGRESİ dir.
26. Kurulacak yeni devletin temelleri İLK defa ERZURUM KONGRESİNDE atılmıştır.
27. Milli Mücadele sırasında Hakimiyetin kayıtsız şartsız gerçekleştirilmesine İlk defa ERZURM KONGRESİNDE karar verildi.
28. İLK defa hükümet kurma fikri ERZURUM KONGRESİ nde ortaya atılmıştır.
29. İLK bölgesel Temsil Heyeti ERZURUM KONGRESİ nde oluşturuldu.
30. İLK defa MİLLİ bir temsil Heyetinin kurulmasına SİVAS KONGRESİ nde gerçekleşmiştir.
31. Milli örgütlenmenin bütün yurdu kapsayacak şekilde ele alınması İLK defa SİVAS KONGRESİNDE gerçekleşmiştir.
32. KAPİTÜLASYONLARA karşı İlk tepki MİSAK-I MİLLİ de olmuştur.
33. İLK Meclis 23 NİSAN 1923 te açıldı.
34. İLK meclis ve hükümet başkanı MUSTAFA KEMAL dir.
35. İLK ANAYASA 20 Ocak 1920 de kabul edildi.
36. İLK yasaları TBMM çıkardı.
37. TBMM Hükümetinin kendisine karşı ayaklanmalara karşı aldığı İLK önlem HIYANET-İ VATANİYE KANUNU nu çıkarmasıdır.
38. Amasya Görüşmesi ile İstanbul Hükümeti MİLLİ MÜCADELEYİ İLK defa resmen tanımıştır.
39. TBMM nin İLK ASKERİ başarısı ERMENİSTAN SAVAŞI dır.
40. TBMM nin İLK siyasi başarısı GÜMRÜ ANTLŞAMASI dır.
41. Düzenli ordu ile yapılan İLK savaş I.İNÖNÜ SAVAŞI dır.
42. TBMM Hükümetini İLK tanıyan ve siyasi ilişkiler kuran Müslüman Devlet AFGANİSTAN dır.
43. I.İnönü Savaşından sonra TBMM İLK defa Avrupa Devletiyle bir antlaşma imzalandı.(Moskova Antlaşması)
44. Moskova Antlaşmasıyla İLK defa Bir Avrupa Devleti Misak-ı Milli yi tanıdı ve kapitülasyonların kaldırılmasını kabul etti.
45. Doğu sınırımız İLK defa KARS ANTLAŞMASI ile kesin olarak belirlendi.(13 Ekim 1921)
46. TBMM Hükümeti ile İLK anlaşma imzalayan İtilaf devleti FRANSA dır.(Ankara Ant.20 Ekim 1920)
47. kahramanlık ünvanı alan İLK şehir MARAŞ tır.
48. Anadolu’dan çekilen İLK devlet İTALYA olmuştur.
49. Kütahya –Eskişehir Savaşları Milli Mücadelenin İLK ve SON yenilgisidir.
50. M.Kemal İLK defa KÜTAHYA –ESKİŞEHİR SAVAŞI ndan sonra TBMM tarafından Başkomutanlığa getirilmiştir.
51. M. Kemal in Başkomutan olarak katıldığı İLK savaş SAKARYA SAVAŞI dır.
52. Yunan ordusu İLK defa SAKARYA SAVAŞINDAN sonra savunmaya,Türk Ordusu ise İLK defa TAARRUZA geçmiştir.
53. TBMM ordusunun İLK taarruz Harekatı BÜYÜK TAARRUZ dur.
54. Türkiye İtilaf devletlerinin hepsine birden Misak-ı Milliyi ve Tam Bağımsızlığı İLK defa LOZAN ANTLAŞMASI ile kabul ettirdi.
55. İLK Genelkurmay Başkanı FEVZİ ÇAKMAK tır.
56. İLK T.C. Cumhurbaşkanı MUSTAFA KEMAL dir.
57. İLK T.C. Başbakanı İSMET İNÖNÜ dür.
58. T.C. nin kurulan İLK siyasi partisi CUMHURİYET HALK PARTİSİ dir(Halk Fırkası)
59. T.C. nin kurulan İLK Muhalefet partisi TERAKKİ PERVER CUMHURİYET FIRKASI dır
